Biotische factoren

Flora

Langs de oevers van de Aalsbeek staan verschillende bijzondere plantensoorten waaronder kleine watereppe, moeraszegge en reuzenpaardenstaart (Provincie Limburg, 2001). In de door Sanders en Geraedts verlaagde percelen komt momenteel veel pitrus, jonge opslag van wilgen en zwarte els voor. Op enkele plaatsen komt echte koekoeksbloem en een enkel exemplaar struikheide voor. In de directe nabijheid van het plangebied wordt bittere veldkers, paarbladig goudveil, daslook, blaasjeskruid, grote veldbies, elzenzegge en andere gevoelige plantensoorten gevonden (eigen waarneming Van Eijk).

Zoogdieren

In de nabij het plangebied gelegen steilwand bevinden zich meerdere dassenburchten, waarvan de bewoners ’s nachts in de weilanden en akkers foerageren (Broekhuizen et al., 1992). De steenmarter wordt regelmatig gezien (eigen waarneming Van Eijk). Voor dassen vormen vochtige weilanden het belangrijkste onderdeel van hun foerageerhabitat (Lange et al., 1994). Doordat de wilde zwijnenpopulatie in het Elmpterwald en de Meinweg is gegroeid komen er sinds kort ook zo’n 30 wilde zwijnen in de akkers en bossen rondom het plangebied voor. Het gebied kent een levenskrachtige reewildpopulatie. Ook zijn bunzing en wezel in het plangebied waargenomen (Hovens, eigen waarneming).

Amfibieën

Van oudsher is de kwelzone onder aan de steilwand bij Tegelen en Belfeld een zeer waardevol gebied geweest voor amfibieën (Van der Coelen, 1992). Hermans (1960) meldde zelfs het vroegere voorkomen van boomkikkers bij de Snelle Sprong (Tegelen), op zo’n 100 meter afstand van het plangebied. In enkele recent aangelegde poelen hebben zich in 2006 al tientallen rugstreepppadden voortgeplant en op het moment (2007) zijn minstens 5 poelen door deze larven van deze soort bevolkt. In een al langer bestaande poel op 30 meter van het plangebied is recentelijk een vinpootsalamander waargenomen en in de circa 1 km van het plangebied af gelegen poelen bij de voormalige ontgronding Maalbeek bevonden zich voorjaar van 2007 tientallen vinpootsalamanders en een poelkikker (pers. med. M. Coenen, bioloog bij ARCADIS). Verder komen poelkikker, alpenwatersalamander en kamsalamander nog in het uurhok voor (RAVON, 2001, 2003, 2004 en 2005).

Reptielen

In de periode 1960 tot 2000 zijn in het plangebied en het direct hieraan grenzende deel van het hoogterras regelmatig de zandhagedis, hazelworm en gladde slang gesignaleerd (eigen waarneming Van Eijk).

Vissen

In de tachtiger jaren kwam in de Aalsbeek ondermeer de beekprik nog voor (eigen waarnemingen Hovens). Recent is deze vissoort alleen nog in de monding van de Aalsbeek bij de Maas waargenomen, maar Crombaghs et al. (2000) melden het voorkomen van 12 vissoorten in de Aalsbeek, waaronder beschermde soorten als bermpje, rivierdonderpad en paling. Het bermpje is ook nu nog zeer talrijk in de Aalsbeek (eigen waarneming Hovens, 2007).

Insecten

Al langer is de rijke libellenfauna opgevallen. Van de vlinders zijn in 2006 veel dagvlinders te melden, o.a. oranjetip (massaal), koninginnenpage en kleine parelmoervlinder.